Ik was in Santiago

Santiago-Vigo
Zondag 23 mei







"Ik was in Santiago"

15 h ; Vigo, stadje aan zee op 150 km van Santiago

Het blauwe zeewater deint op een rustig ritme naast me. Een koele bries uit de Atlantische oceaan is een goede afwisseling op de drukkende hitte in Santiago. Ik heb me neergevleid op de kaaimuren van de jachthaven. Met mijn mochilo (rugzak) als ruggesteun geniet ik van een prachtig zicht op de baai van Vigo. Er slenteren nette zondagswandelaars in dito kleren naast me. Ze lopen langs me heen. Rustig keuvelend in het Gallisisch Portugees . Wellicht vragen ze zich af wat deze baardige 'vreemdeling' hier ligt te doen zo uitgestrekt op de kaaimuur. Ik vermoed uitstraling van wat verwilderd , uit een 'andere' wereld. Heb mijn ongewassen caminokleren nog aan en mijn versleten Salomon boots verdienen een plaats in het schoenenmuseum.

De route van de Camino was een beschermde afgelijnde route waar grote verdraagzaamheid was voor alles en iederen die zich identificeerde met het peregrino zijn . Rugzakken en kletterende wandelstokken zijn een vanzelfsprekendheid harmonieus deel van alles wat hier passeert . De aan de rugzak , of wat daarvoor moest doorgaan, geknoopte Jacobsschelp verleende je gratis de symbolische status van peregrino. Je bent zo onmiskenbaar lid van de Grote Camino Familie. De Oude traditie. Ongeacht of je nu 1 dag, 1 week of maanden onderweg bent. De Camino als beschermde plek voor bedevaarders. Een enorme cocon waar ijverig bewogen wordt. Waar je immer weiter gaat geleid door de gele pijlen als richtingaanwzijzer.

Hier in het mondaine Vigo ben je terug in de 'echte' wereld. Hier worden andere Caminos gelopen met een andere snelheid . Er wordt een andere strijd gestreden. Andere verhalen worden hier gemaakt. Hier ligt de aandacht op die dingen waar de Camino-ganger zich voor een tijd van wil afzonderen, verwijderen of transformeren.

Het energetische veld van de Camino straalde toch even in Viga. Nadat ik uit het treinstation kwam gestapt en in de stad naar het centrum wandelde, sprak een jongeman me aan. Hij had blijkbaar mijn Jacobschelp gezien die rechts aan mijn rugzak bengelde. Vroeg of ik naar Santiago ging. Ik kwam er van terug zei ik. Hij zei opgewekt dat ie volgende week de Camino ging doen, in 5 dagen van Vigo naar Santiago. De Portugese Route. Ik wenste hem veel succes. Hij vroeg waar ik vertrokken was. Toen ik zei dat ik vanuit Francia naar Santiago was gestapt in 54 dagen , kreeg ik een blik van bewondering. Het heldendom, de bewondering ligt in de kleine dingen. Als je een held voor de buitenwereld wilt zijn tenminste.

Santiago
Sinds de aankomst eergisteren op de Plaza do Obradorio voor de Kathedraal heb ik tijd gehad om geleidelijk uit routinematige dagelijkse ritme van stappen te stappen. Waar de dagen voorheen bepaald waren door iedere dag dappere stappen voorwaarts te maken , is het ritme nu herleid tot slenteren door de stad van het Veld van de Ster. Het punt van stilstand is bereikt. Stilstaan. Laten bezinken. Andere dingen doen. Zitten, kijken. Terrasje(s) doen. In de lange rij staan voor de poort van het graf van Jacobus. Deelnemen aan de dagelijkse drukbezochte misviering. Een overvolle kerk. Ik zie dit in Belgie bijna niet meer gebeuren. De viering eindigt met een unieke apotheose. Er wordt na de communie-uitreiking een enorm rokend wierookvat door de gewelven geslingerd. 6 mannen trekken dit gevaarte met een dikke touw via een katrol heen en weer. Een eeuwenoud pelgrim ritueel. Dit diende vroeger om de aanwezige 'stank' door de massale aanwezigheid van vele dagen-weken lange ongewassen pelgrim lijven een enigszins goed geurtje te geven in de historische kathedraal.

Na Santiago kan je doorstappen naar de Cabo de Fisterra aan zee. Dit is een kleine 100 km verder. Het eindpunt. Daar kan je niet verder. Daar spring je bij goed weer de oceaan in of verbrand je je kleren die je de hele Weg aanhad. Velen doen de tocht deels met de bus. Na Fisterra houdt het op. Je kan ook terugkeren. De Camino terug naar huis. Moet je veel tijd hebben. En veel moed. Niemand gesproken die dit aan het doen was. Zelf ook niet aan gedacht.

Het centro historico van Santiago bevat pareltjes van kerken, oude kloosters , pleintjes en steegjes. Een plezier om je hier in een langzaam ritme te laven en over te geven aan de sfeer van een eeuwenoude pelgrimsstad. Dit alles temidden van een massa volk die allen bewust of onbewust op zoek zijn naar hun betekenis van hier te zijn. Biezonder is ook de sfeer te proeven onder die peregrinos die hun laatste stappen zetten of met de fiets komen aangereden voor de kathedraal. Een groot feest, een ontlading, een katharsis. Men vliegt elkaar in de armen alsof ze top van de Himalaya hebben bereikt. Vol emotie. " We did it, on l'a fait, wir haben es gemacht .......".
Het kan ook in stilte. Sommige eenlingen zie ik dan schijnbaar verdwaasd rondkijken. Daar staan ze dan. En wat nu?
De volle klanken bij de uurwisseling van de majestueuze klokken van de mooie kathedraal geven dit een extra dimensie .
Ontelbare foto's worden genomen van deze aankomst. Bereidwillige fotografen van dienst zijn daar steeds welkom.

Het was gisteren een plezier veel mensen terug te zien die ik onderweg in alle vormen van tijd ; eenmalig, kort of regelmatiger heb ontmoet. De verhalen, de vreugde, de trots, de lach en de traan, de emoties, de herinneringen van daar en daar , de inspanningen, de voeten, de .... alles. De verbindende kracht van de Camino is groot. Ieder heeft op zijn manier geworsteld met de Camino. De bekroning , de aankomst in Santiago, is van heel grote betekenis. Het is een prestatie het gedaan te hebben en het Portaal van Azabacheria door te stappen naar het kathedraalplein. Eenmaal daardoor is de Bevrijding nabij. Je bent bevrijdt van iets dat je jezelf hebt opgelegd te doen. De motieven zijn zo verschillend en toch zo universeel. De zoekende mens die de bedevaart doet en door de energie van het Veld van de Ster wordt aangetrokken en gestimuleerd. Dit is de magie. Onbeschrijfbaar , alhoewel....
Ik heb het zelf ervaren en op ontelbare gezichten gezien. De schouderklopjes, handdruk of innige omhelzing geven dat wat tussen en met mensen 'kan' een grote waarde. Ik ervaarde grote verschillen hoe ik het terugzien beleefde. Bij de ene een blik en handdruk, de ander een paar woorden en bij anderen een warm gevoel en blijheid. Als mensen vanuit individuele keuze voor iets 'gaan van betekenis' is de kracht van het effect van het iets dat bereikt wordt door 'inspanning- de Weg der Moeite' enorm. Het is een metafoor voor datgene waar je aan wil bouwen in je leven.

Het doet me denken aan het verhaal van de 3 steenhouwers. Een bezoeker aan een steenmijn die stenen voor de bouw produceren vraagt aan een aantal arbeiders wat ze aan het aan doen zijn. De ene zegt "ik kap stenen omdit ik dit nu eenmaal moet" , de ander zegt " ik heb een gezin te onderhouden, geld te verdienen..." En de derde zegt " ik bouw mee aan een kathedraal ...."....
Veel heeft te maken met de Bestemming van de dingen die je je zelf geeft. 'De verbeelding aan de macht' was ooit een populaire slogan.

Het geheim van de Camino
Heel vaak heb ik gehoord van mensen voor en tijdens de Camino dat diegenen die de Camino gedaan hebben er anders uit terugkomen. Er zou een nieuw mens in je groeien. Het is alsof je de Camino doet om iets te vinden dat verborgen lag en dat je dan tijdens de Camino gaandeweg zou (moeten) gaan vinden. De pelgrim die uitzijn omhulsel breekt, zodat er leven ontstaat dat vernieuwend is. De Weg kan door iedereen gelopen worden. Iedereen kan dus op zijn manier een antwoord vinden op het mysterie dat de Camino is. Ik heb mensen onderweg ontmoet die me schijnbaar teleurgesteld zeiden " ik heb nog niets gevoeld of grvonden...." , " waar blijft het nu, ik ben al een week weg en niets biezonders" tot mensen die een al vreugde waren over de overvloed van al de ervaringen. De vraag is of je op zoek moet zijn naar een beloning , naar iets dat van practisch nut is waarmee je eenmaal terug thuis bent veel mee kunt gaan aanvangen. Er is geen juist antwoord op de zin en betekenis Camino. Ik ervaar dat de betekenis en de waarde moet groeien vanuit het innerlijke vuur dat je ervaren heb. De warmte en liefde die je voelt voor het Leven en de mensen die je dierbaar zijn. Ik ervaarde tijdens de Weg op momenten de ontroering van de warme verbinding ,geluk en de rijkdom aan mogelijkheden en kansen . Het zoeken naar geluk is heel persoonlijk. Er is geen model om dit aan anderen te kunnen overdragen. Ik kreeg een verdieping van essentiele vragen in mijn leven. Voel me gesterkt. Beleefde dat menslievendheid en rechtschapenheid de essentie is van het mens-zijn. Het gaat erom een te zijn, het centrum te vinden in het hart, alles lief te hebben, zonder eigenbelang ... Een hele opdracht. Een levenswerk dat nooit ophoudt.
Sterk voor mij was de beslissing om de Camino te doen, uit het patroon te stappen. Het woorden geven aan de vele belevingen en inzichten. Ik voelde mijn bron van creativiteit aangeboord . Heb innerlijke en fysieke kracht ervaren. Dit is voor mij het meest waardevolle. Ik heb voortdurend mijn intuitie gevolgd, datgene wat sterker is dan de ratio. En zoals Coelho het zo mooi zei : de Weg "liep mij".

Bon Camino

William Strobbe

De Camino en El Ultima Finale

Pedrouzo - Kathedraal van Santiago de Compostela
21 km

Plaza da Inmaculada
Kathedraal Santiago
Vrijdag 21 mei 12.15h
Na 52 dagen stappen en ongeveer 1350 km stappen.

De Camino en El Ultima Finale

Aangekomen op de meest historische plek van de Camino.
Het plein voor de kathedraal. Helderblauwe hemel en intense warme zon.

Ik geniet van de aankomst en van dit mooie moment. Op het grote plein voor de kathedraal. Ik sta midden vele anderen die hier een eveneens uniek moment beleven. Ik hoor juichen door een grote groep Spaanse jongeren die vanuit de smalle straatjes komt aangestormd : " El Camino, el Camino, vamos el Camino" .

Ik ga nu even stil vallen en stil worden.De vele ervaringen laten bezinken en de inzichten laten groeien. Innerlijke en uiterlijke rust. Dit mag wel na de vele vele stappen.

De Camino eindigt nooit.

William Strobbe

El ultima dia

Melida-Pedrouzo
39km







El ultima dia.
Ben je nu een held als je de Camino gelopen hebt?

19.45 Pedrouzo.
Zoals steeds installeer ik me na een dag stappen met genoegdoening op een terras. Wellicht mijn laatste van de Camino onderweg. De zon schijnt nog steeds, maar minder heftig. Heerlijk die stoel te voelen en te kunnen aanschuiven. Het lijkt verwend maar dit dagelijkse ritueel is een wezenlijk deel van de belevenissen van de Camino. De plek van genieten noemt 'Albergue Porta de Santiago'. Een passende naam. Pedrouzo is voor velen de laatste stop, een poort, voor Santiago. Het dorp is een lange en drukke baan met huizen en een reeks albergues en resto-bars. De terrasjes zijn rond dit tijdstip goed gevuld met tal van peregrinos die bekomen van hun laatste dagtocht. Er heerst een grote gezellige solidariteit in alle talen onder elkaar. Iedereen houdt broederlijk van elkaar nu . De Camino verbindt. Niet steeds wetend waarom. Het is de impliciete kracht die uit de Camino groeit, zonder woorden. . Belevenissen hebben niet altijd woorden. En als die er al zijn, maakt ieder weer zijn verhaal Harry Starren indachtig met zijn klassieke quote over Harry Mulish in Baarn ' ik heb het boek geschreven, dat is alles , het is uw verhaal nu....'

Veel Spanjaarden paraderen in groepjes. Regelmatig ook Duits, Engels en wat Nederlands. Het is een lang weekend met Hemelvaart. Net nog een korte babbel met een wat oudere Duitser die toch blij zal zijn als ie morgen in Santiago aankomt, hij heeft pijnlijke voeten. Hij heeft in etappes de Tocht vanuit St Jean gedaan. Delen heeft ie te voet gedaan en delen met de trein. Ik vroeg me af wat hem inspireerde de Camino te doen, heb de vraag niet gesteld. Wilde geen verhalen over wat dan ook horen van levenssituaties ofzo. Vaak zijn blikken voldoende.

Wat hoorde ik dan als ik naar de man luisterde? Herkenning van een naderend einde. Ik wilde de stilte. De stilte die ik vandaag (en zo vele andere dagen) zo vaak heb gehoord al stappend. Ik hoorde de vogels, het rustgevende ruisen van de bomen en af en toe een koe en bij het naderen van een van de vele kleine dorpjes het geruis van auto's of tractors. Of gewoon niets. De leegte van de natuur die onverstoord is. De stilte van Galicia zal me altijd bijblijven.

Geluiden. Typisch voor de Camino. Van alle toon-aard. En, er was een constante : het getik van mijn walking-stick over de paden, de wegeltjes . Tik-tik-tik. Het getik van de stick toverde de magie van de Weg in een tijdloos ritme. Pelgrims stappen al tikkend door en over de plekken die ze lopen . Tik-tik-tik.
Ik herinner me het zalige gevoel als ik , ondertussen al vele weken geleden, St Jean de Port via de 'Poort van Santiago' al tikkend binnenstapte. Het was een bekroning van een eerste fase van de Camino. Ik was hoorbaar over de kasseien door mijn stappen en mijn stick. Daar komt een pelgrim. Ontelbare anderen zijn me voorgegaan. Allen tikken hun ritme op de Weg en laten door hun getik een vibrerend spoor na dat zich in de kosmos opstapelt. Net alsof elke tik een gedachte is die naar de goden gestuurd wordt. De hoop dat er naar geluisterd wordt. Is van metafysische aard . Waarom branden mensen anders kaarsjes? Zieleheil. Geloof in onbestemde krachten die in wezen het Goede in zich (moeten)hebben.
Verleden, heden en toekomst, alles kun je afleiden uit geluiden. Iemand die niet kan luisteren, zal nooit de goede raad horen die het Leven ons voortdurend geeft. Alleen hij die luistert naar het geluid van dat moment kan de juiste beslissing nemen.

El ultiema dia es manana. Ultreia nadert een eindpunt.

Geduldig wacht iedereen in het restaurant (ik eveneens) op de keuze die we gemaakt hebben in het menu del dia voor 10€. De koele vino tinto is steeds per fles inbegrepen. Die wordt me nu op tafel gezet. Wijntje Martin, je zou erbij moeten zijn. Heerlijk deze koele dosis alcohol op het einde van de dag.

Maar wat een dag vandaag.
Het lijkt dat de Heilige Jacobus den Strobbe vandaag nog een laatste pikuur van inspanning wilde geven. Deze ochtend vertrokken uit Melida onder het vroege ochtendgloren. Het beloofde een warme dag te worden. Het is dan goed vroeg te vertrekken. En het werd er een. Toegegeven, een deel van de route liep onder het schaduwrijke lommer van de bomen die sinds vele decennia langs de Camino groot zijn geworden. Als bomen konden spreken ,zouden die mooie verhalen kunnen vertellen over de miljoenen mensen die hun aura's hebben verenigd met de groei van de bomen. De Camino is een magische weg, dat is al lang duidelijk.

Na 18 km goed stappen naderde ik rond het middaguur Arzua. Dit dorp is op 40 km van Santiago en heeft redelijk wat aan albergues en hostals te bieden. Ik vond het veel te vroeg om nu al halt te houden. Ik wist dat er tussen Arzua en Pedrouzo weinig albergues waren. Dit is een merkwaardig feit voor de meest drukke route van de Camino. Ik hoorde dat er een politiek verhaal achter zit van trage onduidelijke besluitvorming . En gegarandeerd dat al die albergues door de grote toeloop van peregrinos sinds Sarria 'completo' waren. Dus ik besloot een extra 20 km door te stappen. Ik wist dat het zweten zou worden.

Alzo geschiedde. De zon brandde hevig, de temperatuur haalde 39gr. Gelukkig was een deel ook weer beschut door de bomen.
Het was klimmen en dalen. Een ritme dat ondertussen zo vertrouwd is. Het werd geleidelijk fysiek zwaarder voor me ondanks de schoonheid van de paden. Als de dingen rondom je mooi zijn, maar je hebt minder de gutz, dan is het doorbijten.

Op diverse plekjes waren er gelukkig koele bevoorradingspunten. Van bronnetjes, kraantjes in speciaal voor de Camino-gangers gebouwde rustplaatsen tot echte cafeterias del Camino met frisdrankautomaten. Wat kan een ijskoud blikje acquarius dan heerlijk smaken.

Deze voorlaatste etappe, het was doorbijten maar tergelijkertijd een mooie bekroning van de Camino. Voordat je de poorten van de Hemel bereikt , moet je eerst afgezien hebben. Dit licht masochistisch trekje neem ik er nu met plezier bij. Zwetend en de druk voelend in mijn voeten stapte ik dapper door.
Na ruim 8h stappen liep ik Pedrouzo binnen. Net zoals een zeiler na een woelige zee de veilige haven komt binnengevaren. Eenmaal aangemeerd is alles wat zwaar was, te herleiden tot niet meer dan een herinnering waar je met genoegdoening naar terug kijkt. Het klinkt een beetje als 'Yes, I can' (dank Obama).
En het wordt straks ook een 'Yes, I can' verhaal over de hele Camino.

Er rest me nog 20 km te stappen voor ik Santiago binnen kom gelopen en voor het orgelpunt : de Kathedraal van Santiago de Compostella sta. Het eindpunt van de Vreemde Weg.

Ik zal er staan morgen. In stilte. In een sfeer van ' Here I am' ; ik zal het vanuit het diepste van mijn wezen uiten. Weet ik zeker.
Moe en voldaan.

En nadien zal ik wat rust nemen in aan de zee boven Porto. Samen met Kristine die me in Portugal komt vergezellen op 24 mei. Ik kijk er naar uit. Straks de tijd om de verhalen te vertellen aan dierbaren.

Niet elke ochtend meer die rugzak aan mijn lijf koppelen. En dan verder gaan.

Een Weg die anders zal heten dan de "Camino".

Is uiteindelijk allles niet een Weg naar je Bestemming?

Welke dat die ook is of mogen zijn? God zal het weten. Als die al bestaat.
William Strobbe

"Voy a llegar"

Dinsdag 18 mei
Fereiras - Ventas de Naron
26 km

Woensdag 19 mei
Ventas de Naron - Melida
29 km


"Voy a llegar"
De intrinsieke kracht, het geheim van de Camino.

Onder de brandende zon passeerde ik vandaag een Spaanse vrouw op espadrilles. Met verwondering vroeg ik haar of dit comfortabel stappen is? Ze vertelde me dat ze sinds Leon onderweg is en dat ze al na de eerste dag 'ampullas' op de voeten had, die pijnlijk waren . Het traject Leon-Santiago was voor haar een must. Ze moest , ze zou en wilde aankomen. De blaren in de schoenen waren de blokkade. Dus op espedrilles en kousen. Door stof, keien en slijk. Met een blik van, venceremos, zei ze ' ik zal aankomen'. Ik geloofde haar. Het ritme van stappen met de goedkope sletsen aan de voeten kon ik nauwelijks bijhouden. Een merkwaardige wilskracht. Biezonder toch, deze Camino. Velen hebben te maken met de last van delen van het lijf. De rug, de spieren, de voeten ..... Hoe hou je het vol? Er zijn zo vele verhalen van verschillende belevenissen. Ieder heeft op zijn af te rekenen met zijn innerlijke of uiterlijke demonen. De al dan niet kwellende lichaamsensaties en gedachten. Eerder beschreef ik al hoe ik tijdens de Weg tot relativeren kom.

Elk doet en beleeft en gaat de Weg op zijn manier. De korte Weg , de Weg in fases of de Lange Weg. Er zijn er ook die altijd onderweg blijken, en nooit aankomen of althans die indruk geven. De vraag is en blijft waar wil je aankomen? Is aankomen het punt. De verhalen zijn naargelang. Er is ook geen beste weg, ook geen oordeel van wie nu de Weg volgens de regels doet. Zijn er regels? Wat is de waarachtige zin van de Weg.

Het ritme van de laatste inspanning.
De Weg naar Compostela nadert het punt dat Santiago noemt. Het staat op de kaart. Het veld van de ster straalt haar energie. Het trekt aan met een magische kracht. Ik voel het.
De laatste dagen is het heel heet langs de wegen die prachtig uitgetekend zijn. De zon brandt hard. Ik zweet de liters uit mijn lijf. De landschappen zijn glooiend. Af en toe een bar of een tienda. En steeds meer volk die de Weg doet. Ik ben een van de zovelen. Het gezicht richting het Westen gericht. Nog 50 km stappen.

William Strobbe

De 100 km race

Zaterdag 15 mei
Vega - O Cebreiro -Alto do Poio
27 km

Zondag 16 mei
Alto do Poio - Samos
26 km

Maandag 17 mei
Samos - Sarria - Ferreiros
32 km

Galicia, de laatste etappe
De 100 km race. Waar de ironie begint...en zeker niet eindigt....

Galicia, Ferreiros 19h. Meson Mirallos

De Camino van iedereen.
De avondzon straalt. Dit geeft een heerlijk gevoel, het streelt alles wat gestreeld kan worden zonder fysieke ingreep..... . Ik zit op een klein geimproviseerd terrasje van een klein restaurant 'Meson Mirallos' midden de velden van de groene weilanden van Galicia. Het is er rustig, een klein beekje kabbelt haar opwindend ritme. In de verte de horizonten. Ze wenken geheimzinnig. Deze moeten nog gelopen worden. Het beste in peins en vree, in een sfeer van genoegdoening. De Camino passeert langs dit plekje. Deze weg is het drukste gedeelte van de Camino. 15 km eerder ligt het stadje Sarria. Een knooppunt. Dit is de favoriete plek voor vele spanjaarden (en anderen) om van hieruit 100 km van Camino te doen. De laatste voor mij, het begin voor anderen. Zo gaat het leven , voor de ene begint iets , voor de andere eindigt iets, en dan weer opnieuw. Het Levenswiel. En dit houdt nooit op. Het oneindige ritme van eb en vloed. 100 km bedevaart naar Jacobus. Het is het ultieme deel van de grote Camino die start in Roncesvalles. In Santiago krijg je een symbolische 'medaille' als je 100 km voor Compostela hebt gedaan. Dan ben je officieel een peregrino van goed gedrag en prestatie (zeden?). Je moet wel dagelijks je twee stempeltjes in je credential (geloofsboekje) laten afstempelen. Dan ben je flink geweest in de voetsporen naar Jacobus. Hij zal je zegenen voor de rest van je vrome leven. Als je voor vroomheid kiest, tenminste. Wat bestaat er naast vroomheid? Welk soort passie?

Changing climate
De sfeer onderweg is anders geworden. Rond, met en naast mij constateer ik een merkwaardig verhoogd ritme van schijnbaar gedreven schelpdragers. Het heeft trekjes van competitie. Ze zien er allen heel fris en vrolijk uit. In groepjes. De groepsgrootte varieert van een dappere eenzaat tot rugzakloze groepen van 10 a 15. Hun ballast wordt met een Renault Espace of iets kleiner vervoerd. Het kan een karikatuur worden. Ze tuigen zich voor de gelegenheid op met de uitrusting van de moderne pelgrim. Daar bestaan standaard pakjes voor. Dit is ook de Camino. Een massa-gebeurtenis voor het goede innerlijke doel. Naast de stappers zijn er de vele blitse fietsers in dito pakjes op stevige mountainbikes (die moeten 200 km doen voor hun Compostela erebewijs) die langs me razen. Ik zie ze soms in het heuvelachtig landschap de afdalingen hijgend en puffend optrappelen en met grote snelheid naar beneden suizen als gevleugelde vogels. Met een zwier sissen ze dan tussen de tanden 'bon camino'. Een blijk van suffering solidarity. Ik bedank ze steeds met 'gracias'.
Af en toe zie ik bekende gezichten die ik al eerder heb ontmoet. Er is een spontane solidariteit. Hier is Camino Jargon aan gekoppeld dat je enkel kan begrijpen als je de Camino doet of hebt gedaan.
' Heiss? Warm? Gutes wetter he , besser than in O Ceibreiro ? Ah die schnee und nebel. Is it schwer? Wie gehen die fusse? Blaren? Tendinitis? Gut geschlafen? Where you go to? Did you reserve? Happy? Where did we meet last time? Where did you start again -- St Jean? ...." Tja, waar praat je over als je de Camino loopt. Ik denk aan de Japanse auteur Murakami als ie over de marathon schrijft die ie loopt. Gelijkenissen. Wat denk je als je al die zieltjes passeert. Vragen die verbinding maken op de heilzame tocht die de Camino an sich voor velen is. Ik hoor en zie af en toe licht dramatische verhalen over 'schmerz am fusse'. Het lijdend edoch vrolijke bestaan van de Camino traveller. Je kan de Camino volbabbelen onderweg , als je wil. Het heerlijkst zijn die gesprekken die op korte termijn een diepte krijgen. Even delen, luisteren en vertellen en dan weer verder. Het laadt de batterij aan gedachten, ervaringen en zingeving van en rond de Camino. De betekenis groeit. Van ongefinieerd naar het wezenlijk.

Test van de conditie
De provinciegrens van Castilia y Leon met Galicia wordt op een symbolische manier overschreden voor de peregrinos. Daar speelt de berg van de Cebreiro een belangrijke rol in. Vanuit Villafranca stijgt het behoorlijk. Van 500m naar 1250 m. Een klim die me niet onberoerd liet. Het was koud en winderig, bovendien regende het. Stap voor stap stapte ik naar O Cebreiro, het hoogste punt. Ik voelde dat de vele km in de benen me de kracht van de goden gaf. Ja jongens, zo ben ik klaar voor de Mont Blanc. Doen? Het stappen ging onder een rustig rimte. Op 1200 m heb op het pad een bordje dat aangeeft dat de grens naar Galicia wordt overschreden. Fototje. En dan verder. Ik zie verder niets door de dikke mist rond me. Anders heb je hier een prachtig vergezicht. Het hoogste punt. O Cebreiro is een kleine pueblo. Het is er vol van mensen. Veel dagjestoeristen. Die zien niets , behalve mist. Troost in het cafe waar het lang wachten is op bediening. Overrompeling. Ik besluit verder te stappen langs de stille weg die voor de peregrinos is uitgetekend.

Nog 100 km
Ik passeer het punt waar velen van dromen. De 100 km voor Santiago. Het is een pietluttig paaltje vol met graffiti. Ik hou er halt. Wat een punt eigenlijk. De feitelijke afstand onderscheidt de geestelijke afstand. Het gaat niet meer om de km, in mijn geval. Ik voel het einde van de Camino naderen, en dit gaat snel in het ritme dat ik stap. Aan alles komt een einde. Ik blijf genieten. Wil ik, doe ik. Ook al drukt de warme zon heftig. Het landschap is fantastisch. Licht glooiend, verlaten kleine gehuchtjes en....platgetreden paden. Op dit moment passeren er gegarandeerd ettelijke honderden peregrinos per dag. Allen naar Santiago. Ik ben er deel van. Zonder onderscheid. Met mijn verhaal. Ieder met zijn verhaal. Who cares?
William Strobbe

De dag van de paradoxale gevoelens. Feel them, live them.

Donderdag 13 mei
Molinaseca - Cacabelos
30km

Vrijdag 14 mei
Cacabelos - Vega de Valcarce
28km

Vrijdag 14 mei. , Vega, 17h Albergue de Brasil

De dag van de paradoxale gevoelens. Feel them, live them.

Wat een dag vandaag. De hele dag regen. Absoluut niet de meest prettige beleving. De regen drukt en voelt onaangenaam. Onder bescherming van het groene regenzeil, een veilig onderkomen onder het natte schouwspel in het bergachtige landschap. Enkele kilometers verder sneeuwt het nog in de bergen. Het klimaat slaat op hol. Heeft het te maken met die vulkaanuitbarstingen in Ijsland of met de oneindige stroom olie die op 1500 m in de diepe zee naar boven stuwt in de baai van Mexico, ik weet het niet. The climate is changing , that's for sure. Het weer is hier haaks op wat het normaal moet zijn: warm en zonnig.

De sympathieke Braziliaan Itobere (Ironman) die de herberg di Brasil runt is helemaal niet blij met deze koude tijden. Hij verlangt naar de warme dagen. Om het enigszins te compenseren brandt binnen een grote open haard. Doet deugd.
Als kenner van de kunst van de hospitality heeft hij in de dormitory een gasbrander geplaatst die een heerlijke warmte verspreid. S'avonds is het eten in deze door Brazilianen gerunde alberbergue heerlijk. Met zwoele muziek op de achtergrond genieten we van een heerlijke salade en vervolgens een riz a la Bahia. De vino tinto wordt eveneens rijkelijk geserveerd.

We zijn met een klein groepje in de Albergue ; 2 Fransen, 1 Portugees , 1 Duitser en 1 Koreaanse. We worden door Itobere uitgenodigd ter kennismaking met elkaar wat te vertellen over onze Camino. Een soort voorstellingdrondje. Welbekend van bij onze trainingen. Itebero noemt me grappend el professor, een eerbare functie om vertaler van dienst te zijn. De verhalen van elkeen tonen de diversiteit in belevenissen en motieven. Jean Yves (59) heeft kanker en wil deze Tocht doen zo lang het kan. Hij houdt zich sterk dat hij zal genezen. De man straalt krachtige wil uit. Ik voel zijn diep geloof en zijn sterke voornemen de strijd tegen deze wrede ziekte te overwinnen. De Camino koestert vele intieme verhalen van mensen. Het is een grote stroom van individuen die een Weg maken in het Leven en de Camino hiervoor als voedingsbron gebruiken.

Af en toe een dipje...
Ik heb de Weg door te lopen. Deze ochtend had ik het even moeilijk. Het stappen ging moeizaam en voelde mijn stramme spieren in de benen en de voeten die zich langzaam opwarmden. Mijn lijf sputterde een beetje. Een vreemd gevoel overviel me. Ik bedacht me waar ik mee bezig was. Ik ervaarde me als een soort bezetene die iedere morgen opnieuw de rugzak om het lijf gespt, de walking-stick in de hand neemt en zich voorneemt om door te stappen. Doorstappen. Op die 2 voeten en langs de lange wegen.

Wreedheid en lachen.
Met momenten krijg ik een existentiele slagje om de oren. Paradoxaal genoeg zijn het prikjes in een lichte vorm van zinneloosheid, wrede gedachten van onbeduidendheid om dan weer in een intens gevoel van overvloed (abundance) te transformeren . Ik verbeeld me: zie de man stappen langs de Camino. Heeft die man niets anders te doen? Het kan een karikatuur worden. Ik verbeeld me een criticus, de innerlijke rechter : '" Al dat gedoe, werken voor de kost-moet je, verantwoording, verantwoordelijkheid, 'seg manneken' ; niet zeuren. Die 2 maanden weg. Dat gedoe naar die Compost..naar waar?.... da's voor dromers, vluchters van de werkelijkheid , da's voor mensen die niet weten wat ze willen ...'. Ik behoed me voor de critici. De zelfkwelling. We kunnen wreed zijn tegen onszelf. Coelho suggereert dat we iedere poging tot zelfkwelling, hoe subtiel ook , heel snel de kop moeten indrukken. Wanneer we wreed zijn tegen onszelf, moeten we elke poging tot geestelijke pijn , zoals schuld, wroeging, besluiteloosheid , lafheid omzetten in fysieke pijn. Hij heeft hiervoor een biezondere effectieve oefening. Telkemale je een wrede gedachte hebt over iets boor je de nagel van je wijsvinger onder de duim tot de pijn fel is. Concentreer je op de pijn : ze weerspiegelt fysiek de pijn die je geestelijk voelt. Verminder de druk als de gedachte uit het hoofd weg is. Herhaal dit zo vaak als het nodig is, ook al moet je het een aantal keer achter elkaar doen. De wrede gedachte zal met steeds grotere tussenpozen terugkeren en tenslotte helemaal verdwijnen, tenminste als je het iedere keer trouw blijft doen.
Ik kan ook lachen met mezelf. Rick Jarow leerde in een van de meditaties naar je zorgen of andere dingetjes te kijken waar je mee worstelt . Om er vervolgens, vanuit de onderbuik te beginnen, er goed mee te gaan lachen. De lach die langzaam op gang komt. Deze lachmeditatie werkt erg bevrijdend. Moet je eens doen, zo goed beginnen te lachen , tot je buldert ....de energie stroomt door het hele lijf. Het kan iets van iets beduidend tot niets herleiden. Werkt bevrijdend en relativerend. Wel een gek zicht voor de anderen als die niet weten wat er aan de hand is. The Camino goes crazy.

Blijven genieten in kontakt met de wereld.
Ik geniet zo vaak van dit onverwachte leven. Zo op mezelf en toch in verbinding met het Leven. Grappig, ik heb op nog geen enkel moment gedacht aan opgeven, de bus nemen naar Santiago ofzo, of naar Kristine thuis te bellen dat ze me moet komen halen. Ik besefte wat een luxe van mogelijkheden ik heb. De Camino sluit niet af, het opent de wereld op de poorten van datgene dat mogelijk is. Het zwervend bestaan als alternatief op het drukke doen van het niets. En alles. De Camino leert relativeren van de nietigheid en tergelijkertijd van de Kracht. Die onmetelijke Kracht die we allen in ons koesteren. Ik heb de keuze gemaakt het te doen. Ten volle.
Enkel, er is vaak de angst om het toe te staan, erin te stappen. Letterlijk en figuurlijk. Je stapt erin en elke stap die je doet is een stap. Ik meen dat we te weinig stil blijven staan bij de stappen die we zetten. We worden bepaald door de routines, door de vanzelfsprekendheden, door de plichten die drukken. We durven ze niet in vraag stellen want , stel, dat alles een illusie is, dat dat de Grote Wereld wenkt en we hebben het niet eens gezien, gevoeld. Is de melancholisch ingestelde mens steeds ingesteld in het gemis of in de kansen?

De wijngaarden van de Bierzo
De streek tussen Ponferrada en Villafranca del Bierzo is een prachtige streek met hoge heuvels en uitgestrekte wijnvelden. De wijngaarden van de Biero produceren uitstekende wijnen. Ponferrada is een oude stad met een imposante burcht langs de Rio Sil. Hier hebben de tempeliers hun sporen nagelaten. In Villafranca del Bierzo , het kleine Santiago genoemd , heb je prachtige kerken. Er is een merkwaardige poort die alle pelgrims moeten passeren richting Compostela met de naam ' Puerta del Pardon'. Ik stapte onder deze poort van de Vergiffenis het stadje uit en liep uren in een bebost gebied langd de oevers van de Rio Sil. Op een bepaalde plek had een of andere leukerd om de 10 meter foto's met blote madammen uit een porno boekje onder een steen gelegd. Het was maar om de peregrinos op andere dan devote gedachten te brengen. Ik liep rustig door. Het ruikte heerlijk en de foto's van de blote madammen vervaagden tot heerlijke andere fantasieen. De Camino is echt een belevenis.

William Strobbe

An epic day ; rust, stijgen en dalen, krakende sneeuw, glorieuze vespers

Cruz de Ferro 1504 m

Dinsdag 11 mei
Santa Catalina - Rabanal del Camino 12 km

Rabanal - Molinaseca
30 km

An epic day ; rust, stijgen en dalen, krakende sneeuw, glorieuze vespers

De rust
Rabanal is een mooi bergdorpje op 1200m. Een lange straat met typische huisjes, een kerkje en een klein klooster van Benidictijnen. Ik had gisteren een korte tocht gemaakt. Wilde genieten van een stille rust in een bergdorp. Ik had een kamer in een hospideria met zicht op de besneeuwde bergen. Het voelde goed even daar te zijn met de kleine dingen die het leven van een op Weg zijnde pelgrim extra couleur geven : eigen ruimte, een verse handdoek, private douche en wc en een bed met verse lakens.
Ik was net voor een hevige regenbui binnen op mijn kamer. Ik opende het venster van mijn plek, er passeerden meerdere pelgrims die de regen nog langer moeten/willen trostseren. Ik geniet van de stilte op mijn kamer, hoorde hoe de regen op de straat klettert. Een vertrouwd geluid. De warme beschutting doet goed. Ik rust uit en lees. Ik bedenk me dat het steeds op Weg zijn me weinig fysieke rust geeft. Ik filosofeer over tijd. Wat is tijd. Hoe besteed ik mijn tijd nu en hoe besteed ik mijn tijd thuis. Hier heb ik alle tijd en toch wordt die bepaald door de beweging die ik maak. Ik heb door te gaan. Dit wil ik. Ultreia. Thuis is er de druk van de tijd die het werk bepaalt, de afspraken, de gesprekken, klanten & collega's ,de meetings, de trainingen en de vaak verloren tijd in de lange files. Een meedogenloos en afmattend ritme. Als ik op momenten in een cafe nieuws-fragmenten zie op de TV over de wereld zie ik drukdoende politici gewichtig doen, belangrijk zijn en onder grote persbelangstelling hun ego bevestigd zien. De wereld gaat door. Ik bedenk me soms hoe al die lieden zouden zijn als ze de Camino zouden doen.
De Camimo is wel degelijk een rustpunt in de mallemolen van het bestaan. Het herleidt het leven tot een aantal simpele principes. Ik zie het zeker niet als een vlucht, dit zou dom zijn. Er is inderdaad de wereld van de politiek, strijd, tumult, extremisme, miljeu, maatschappelijke beweging en verzet , de talloze ingewikkelde kwesties en conflicten die naar een oplossing geleid moeten worden. Die moet/kan je niet negeren. Daar heb je mee een rol in te spelen. Elk op zijn manier en mogelijkheden . Elk met zijn bijdrage.
De Camino haalt me er even uit. Laat me alleen bezig zijn met mezelf en de gedachten van zijn in de wereld en alles wat belangrijk voor me is. Het lijkt egocentrisch.
En toch gericht vanuit mezelf naar de wereld. Ik kan me er niet
vanaf scheiden. Dit wil ik ook niet.
Er valt nog zo veel te doen in deze wereld waar ik graag een bijdrage aan wil geven. De Camino biedt ook de gelegenheid te genieten van een snelheid waar ik niet aan gewend ben. Als je de manier waarop je de routinezaken verandert , sta je toe dat er een nieuwe mens in je groeit. Deze beslissing met ik natuurlijk zelf nemen.

Vespers
Op een binnenpleintje van Rabanal ligt het Monastery of San Salvador del Monte Irago, een kleine community van Benidictijnse monniken. Er heerst een vreedzame stilte. Er leven een
8-tal monniken. Hun is integraal gewijd aan
het geloof en Roep van God. Hun praktijk van gebed , luisteren en leven naar het Goddelijke Woord. Hun monastic services en broederschap zijn hun unieke basis voor zijn in deze wereld. Iedere avond hebben ze hun Vespers gebeden om 19h die in het kleine kerkje gehouden worden. Deze zijn toegankelijk voor peregrinos. Ik stapte het kerkje binnen. Het was helemaal vol met peregrinos. Twee monniken in bruine pij leidden de Vespers (Visperas) . De sfeer in het kerkje was intiem. "Glorie Patri et Filio et Spiritui Sancto..." De harmonische stemmen van de 2 broeders in het Gregoriaans klonken verheven. Een beetje magisch. Ik werd er diep stil van, het roerde me. Ter afsluiting volgde een tekst in het Engels uit een Brief van Paulus. " Wat voor de wereld dwaas is, heeft God uitverkoren, om de wijzen te beschamen; wat voor de wereld zwak is , heeft God uitverkoren, om het sterke te beschamen. Wij zijn dwaas ter wille van Christus. Tot nu toe worden wij behandeld als het schuim der aarde, als het uitvaagsel van de maatschappij. Maar het koninkrijk Gods bestaat nu eenmaal niet in woorden, maar in kracht." Na de viering was er een korte blessing voor de peregrinos. Een eeuwenoude tradite. In vorige eeuwen, toen er veel meer actieve kloosterordes langs de Camino waren, was het belang van de aanwezigheid van de Broeders en Zusters van erorm grote waarde in de zorg voor de peregrinos. Ik bleef nog wat zitten na de afoop van de viering. Op een bank naast het altaar bleef een van de monniken zitten . Ik voelde me aangetrokken nog even langs de man te passeren om hem te groeten. Ik stapte naar voren en groette hem. Hij keek me aan en ik zag zijn gezicht. Zijn heldere rustige ogen keken me aan. Ik bedankte hem voor de mooie viering. Met een zachte stem wenste hij mij een mooie innerlijke reis en dat ik moge vinden waarvoor ik de Camino doe. Ik stapte met een verlichtend gevoel het kerkje. Voelde me gesteund door een Goddelijke Kracht. Het was donker en stil buiten. Ik begaf me naar het restaurantje in de buurt. Er brandde een haardvuur. Ik bestelde het menu del dia voor peregrinos. Vlakbij zaten Na Young uit Korea en een Duits koppel. We aten in stilte. Elk in zijn wereld. Dit is de Camino.

Krakende sneeuw
Ik werd wakker en buiten regende het hard. Het was aangekondigd. Er zou sneeuw vallen in de bergen. De tocht van Rabanal naar het dorpje Foncebadon heeft een hoogteverschil 400 m. Ik keek naar boven en zag de slierten donkere wolken. Ik stapte dapper door onder mijn regenzeil. Het werd kouder. Ik naderde de sneeuwzone. De regen veranderde in sneeuw. Ik vreesde voor mijn schoenen met de scheur in de linkerschoen. Natte voeten is het laatste wat ik nu nodig heb. Het werd geleidelijk aan helemaal wit. Na een 1,5 h stappen kwam ik in het dorpje Foncebadon dat helemaal onder de sneeuw lag. Ik zag dat in de Albergue Domus Dei veel peregrinos waren binnegestapt. Deed ik ook. Er brandde een haardvuur en al de aanwezige reisgenoten genoten van de warmte , de geborgenheid met een kop koffie. Het leek een Himalaya expeditie met al de rugzakken, regenzeilen en wandelstokken. De solidariteit onder de peregrinos was groot bij dit barre weer. Ik had nog 20 km te stappen en nog ettelijke uren door dit weer mijn weg te banen. Ik stapte dapper door. Krakende sneeuw onder voeten en op slijkerige paden. Bij het hoogste punt 'Cruz de Ferro' , het pelgrimskruis op 1504m hield ik even halt. Deze plek is een unieke plek op de Camino. Op een paal van 5m hoog staat een ijzeren kruis. Al eeuwenlang leggen bedevaartgangers hier een steen neer die ze hebben meegebracht als symbool van de last die ze met zich meedragen en waarvan ze zich kunnen bevrijden door hun pelgrimstocht naar het Veld van de Ster, naar Jacobus. In de koude sneeuw was het een korte halte.
Ik voelde een sterke energie in mijn lijf en geest. Wat een beleving op deze Camino. En ook een beproeving. Ik stapte door nadat ik een steen had opgeraapt en op de hoop had gelegd. Ik dacht hierbij aan de vele gedachten die al 44 dagen in me getransformeerd heb tot rijkere humus in de geest.
Het bleef sneeuwen. Ik kruiste meerdere peregrinos die allen ingeduffeld waren met regenzeilen, regenbroeken en andere high-tech spulletjes. Bedacht me hoe het 1000jaar geleden was vergaan. Na het klimmen was het dalen van 1500 m naar 600 m. Het was prachtig te zien hoe het sneeuwlandschap geleidelijk transformeerde in een regenlandschap. Het eerste cafeetje in het dorpje El Acebo na een lange daling was een nieuwe troost voor de peregrinos. Ik stapte binnen en het leek een beetje op een berghutcafe op de skipiste waar skieers zich te goed deden van hapje en drankje(s). Het gesprek van de dag was de sneeuw en de lange afdaling. Het was geen sinecure deze dag. Ik zag een aantal mensen schijnbaar onderkoeld binnenstappen. Ik voelde mijn voeten koud en nat. De schoenen hebben hun bekomst gehad. Ik had nog door te stappen tot in Molinesca. Het bleef regenen. Langs eem modderig en glad pad was steeds maar dalen. Opvallend was dat aan de andere kant van de bergketen de vegetatie er anders uitzag. Langs het pad bevonden zich hele veldjes met lavendelplanten en witte brem. Prachtige kleuren en geuren. Ik zag in de verte het kerktorentje van Molinesca. Was blij. Ik passeerde een man die op zijn ritme naar beneden aan het stappen was. We wisselden even kort wat woorden. Op zijn Brits zei ie : " what an epic day". Ik kon het alleen maar beamen.
De herberg Santa Marina was de nieuwe plek van rust na deze epic day.

William Strobbe